می‌توان هر دوره ریاست جمهوری در ایالات‌متحده را در هشت بخش و هر بخش را به مدت شش ماه موردبررسی قرارداد، به‌طوری‌که مرد کاخ سفید باید درزمان تلاش برای اجرای برنامه خود درباره میدان‌ها مین سیاسی مذاکره کند یا دست‌کم تظاهر به چنین کاری بکند.
تجربه نشان می‌دهد رئیس‌جمهوری در سه‌ماهه اول از شش ماه فعال‌تر است چون ماه چهارم با انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره مواجه می‌شود که معمولاً نیازمند تغییرات پیچیده در مسیراست. بخش پنجم و ششم معمولاً چالش محدودی را تشکیل می‌دهند با توجه به قدرت صاحب پست بر بسیج حمایت‌ها از دیدگاهش، به‌شرط آنکه اساساً دیدگاهی داشته باشد. بخش هفتم و آخر در سایه انتخابات ریاست جمهوری بعدی و استراتژی لازم برای پیروزی در دوره دوم قرار می‌گیرد.
جو بایدن عملاً بخشی از هشت مرحله‌اش را به پایان برد و درنتیجه دست‌کم آنچه به سیاست خارجه برمی‌گردد، بسیار دورتر از آن است که بتوان گفت خوب بود. بایدن مانورها را با شعارهای «امریکا برگشت» و «دیپلماسی برگشت» و «چندصدایی برگشت» آغاز کرد. شعارهایی که مردم را به یاد جمله معروف «برمی‌گردم» آرنولد شوارتزگر می‌اندازد، به نظر جذاب آمد و با تحسین برخی از کسانی که مشتاق لحظه رفتن دونالد ترامپ بودند، روبه‌رو شد. بااین‌حال، وقتی شعارهای بایدن به عمل ترجمه می‌شوند نشان می‌دهند بسیار آشفته و برخی اوقات اشاره‌هایی متناقض‌اند.
درست است امریکا در نشست «گروه هفت» در «کورنوال» بریتانیا برگشت، اما تنها برای سریالی از عکس‌ها در یک بعدازظهر با ملکه در قلعه «وندسور». نخست‌وزیر بریتانیا بوریس جانسون بر جدول برنامه کاری تسلط داشت که دریکی از بخش‌ها جرأت کرد و یکی از لغزش‌های ریاستی را تصحیح نمود. سخنان بسیاری درباره تغییرات اقلیمی وجود داشت، اما تصمیمات حقیقی به نشست جهانی آینده تغییرات اقلیم در گلاسکو واگذاشته شد که طبق برنامه جانسون میزبان آن خواهد بود. وعده اهدای تعداد زیادی واکسن ضد «کوهید-۱۹» به کشورهای فقیر تیتر اصلی روزنامه‌هایی شد که کمبود پشتیبانی لوجستیکی و کارکنان کار آشنا را نادیده گرفتند که می‌تواند این کار سخاوتمندانه را به تهدید واقعی بیش از یک میلیارد نفر در ۷۰ کشور برگرداند.
امریکا همچنین با حضور جو بایدن در نشست ناتو و با وعده «تعدد» شرکت کرد. بااین‌حال، رئیس‌جمهوری امریکا اصرار داشت خروج از افغانستان را که ترامپ وعده داده بود، بدون آنکه توافق قابل‌اعتمادی با طالبان وجود داشته باشد اجرا می‌کند؛ و درنتیجه، تعدادی از متحدان تصمیم گرفتند نقشه‌هایی مخصوص به خود و با آهنگ‌های مختلف برای خروج طراحی کنند و دست‌کم یکی ازآنها یعنی ترکیه تصمیم گرفت مدتی طولانی‌تر باقی بماند. آنچه متحدان از آن خبر نداشتند این بود که دستور توقف حرکت ماشین که بایدن دستور آن را داد چند ماه پیش از موعد نهایی اعلام شده یعنی ماه سپتامبر همچون صاعقه‌ای برسد. حتی متحدان افغانستانی احساس راحتی زیادی کردند چون شعار «امریکا برگشت» به «امریکا آمده تا بگوید خداحافظ» تبدیل شد؛ و حتی همان زمان، مرخصی رسمی در بین نبود که اشک‌ها برایش جاری شوند و دستمال‌ها تکان بخورند به‌طوری‌که به گفته یکی از بزرگان متحد افغانستانی، امریکایی‌ها «همچون دزدی شبانه» بدون اطلاع مقامات کابل رفتند.
آنچه روی داد بدتر از آنی بود که «متحد بزرگ افغانستانی» پیشنهاد کرده بود. دزدی مرخصی گرفت و شبانه همراه با خیر سرقت شده رفت. آمریکایی‌هایی که از «بگرام» فرار کردند، پشت سر خود غاری از اموال عالی برای علی‌بابا رها کردند ازجمله زره‌پوش‌ها و مجموعه متنوعی از سلاح و مقدار زیادی غذا و لباس‌هایی که از سوی کمیساریای آمریکایی در پایگاه‌های آمریکایی در سراسر جهان تقدیم می‌شوند. برخی اشیاء خوب باقیمانده از طریق شبکه‌های قاچاق مواد مخدر و ممنوع‌هایی که طالبان تأسیس کرده بود، سر از بازار سیاه در جنوب افغانستان و شمال پاکستان درآوردند.
بایدن در نشست ناتو به متحدان خبر داد، باید در خصوص چگونگی تعامل با روسیه به واشنگتن به‌عنوان رهبر نگاه کنند و او با ولادمیر پوتین به‌طور شخصی تعامل می‌کند. برخی منتقدان آمریکایی از تلخ‌کامی پوتین به‌عنوان پیروزی بایدن یادکردند. روزنامه «واشنگتن‌پست» ادعا کرد «بایدن لبخند را از چهره پوتین محو کرد». اما در حقیقت پوتین جلسه را با لبخندی پهن ترک کرد. با مبادله سفیر بین ایالات‌متحده و روسیه بایدن با بستن فصل اخراج دیپلماتیک که ترامپ گشود به دوره آموزش‌های عادی موافقت کرد. همچنین بایدن «وتو»ی جنجال‌برانگیز ترامپ بر خطوط لوله گاز روسیه به آلمان را لغو کرد. کار بسیار جالب‌تری انجام داد آنجا که فهرست ۲۵ تأسیسات در ایالات‌متحده را تقدیم کرد و از پوتین خواست آن‌ها را موردحمله الکترونیک یا «برخورد» نامشخص قرار ندهد. آیا این به معنای آن است که هرچند هم از آن «اهداف بسیار حساس» اجتناب کند «دست پوتین برای رساندن آسیب سایبری در سراسر ایالات‌متحده باز است؟».
پوتین لبخندزنان به میهنش برگشت تا فشار را بر اوکراین بیشتر و حاکم بلاروس ویکتور لوکاشنکو را تقویت کند و از بزرگ‌ترین زیردریایی اتمی تاریخ رونمایی کرد و حتی یک ناو جنگی بریتانیایی پرآب‌های اوکراین را تهدید به غرق ساختن کرد. عجیب نیست که متحدان ناتو تصمیم بگیرند تلاشی برای نوشتن سناریوی خاص به خود در چگونگی تعامل با روسیه، آلمان و فرانسه بکنند و برای یک نشست بین روسیه و اتحادیه اروپا تبلیغ کنند.
بایدن با اتمام یک‌هشتم دوره ریاستش هنوز از استراتژی خود برای تعامل با روسیه یا چین پرده برنداشت که به شکل روزانه چهره‌شان خدشه‌دار می‌شود، اما هنوز به ما گفته نمی‌شود چگونه باید به آن‌ها نگاه کرد: به‌عنوان دشمنان یا رقبا یا حتی اصطلاحاتی که توماس جفرسون درباره بدترین دشمنان آن زمان ایالات‌متحده به کاربرد.
در آن زمان سناتور برنی ساندرز (فرشته) روی شانه چپ بایدن به او درباره برانگیختن «جنگ سرد جدید» هشدار داد.
مکان‌هایی وجود دارد که امریکا در آن‌ها حضور ندارد هرچند تنها برای اجرای یک گفت‌وگوی اجتماعی. ایالات‌متحده در کنار روسیه و فرانسه ضامن صلح و ثبات در منطقه قفقاز بود؛ اما در شش ماه گذشته از جنگ و ناآرامی و توسعه روسی، ایالات‌متحده تنها در نبودش متمایز شد. از سوی دیگر رهبر کره شمالی کیم جونگ اون به حیله قدیمی برگشت و آخرین وعده‌های توخالی که به دونالد ترامپ در ماجراجویی طوفانی و کوتاه داده بود دفن ساخت. در خصوص یمن، بایدن بر فجایعی که شورشیان حوثی مرتکب شدند چشم بست درحالی‌که آن‌ها با نغمه‌های خمینی ساخته‌شده در تهران دم‌گرفته بودند.
بایدن همچنین بدون ارائه سیاستی، عادی‌سازی روابط یا حمایت بعدی از جریان‌های دموکراتیک که نظام استبدادی را به چالش می‌کشند، فشار بر باند نیکولاس مادورو در ونزوئلا را کم کرد.
شعار «امریکا برگشت» بر گفت‌وگوهای وین پیرامون «معامله هسته‌ای» مطالعه نشده با جمهوری اسلامی که باراک اوباما ساخته‌وپرداخته کرد و درباره آن گفت بخش بزرگ میراثش درزمینهٔ سیاست خارجه است سایه انداخت؛ اما حتی در آنجا به نظر می‌رسد نمایندگان بایدن چندان مطمئن نیستند که چه‌کاری باید بکنند. ایده اولیه پایان دادن به تحریم‌هایی بود که ترامپ اعمال کرد تا شانس گروهی که «معتدل» خوانده می‌شود تقویت شود تا بر انتخابات اخیر ریاست جمهوری در ایران اثری بگذارد. بااین‌حال این هم اتفاق نیفتاد و «میانه‌روها» حذف شدند و بایدن دراین‌بین مانده است که تحریم‌های ترامپ را بردارد و خصومت تهران را تشویق کند یا اینکه تحریم‌های شدیدتری وضع کند که متحدان اروپایی با آن‌ها مخالف‌اند.
برگرفته از الشرق الوسط
