درحالیکه جنگ در نوار غزه وارد پنجمین ماه شده و مناقشه اسرائیل و فلسطین همچنان ادامه دارد، نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو در روزهای اخیر، پیشنهاد تازهای برای پایان جنگ ارائه داده است. در «طرح روز بعد» که نتانیاهو با هدف ایجاد زمینهای برای صلح و ثبات پایدار در منطقه، به کابینه امنیتی اسرائیل ارائه داده است، مجموعهای از اقدامات استراتژیک با هدف پرداختن به واقعیتهای نظامی در میدان و ایجاد یک محیط مساعد برای راهحل دو کشور، دیده میشود.
محور اساسی این طرح این است که تا وقتی گروههای تروریستی و رادیکال مانند حماس، جهاد اسلامی، فتح و ساف نفوذ خود را بر منطقه مورد مناقشه و جنگ اخیر، حفظ کنند هیچگونه صلحی امکانپذیر نیست. طبیعی است که واقعیتهای نظامی در شمال غزه، رفح و خان یونس را با وجود قدرت اجرایی و نظامی این گروهها، نمیتوان نادیده گرفت. این مناطق برای مدت طولانی کانون خشونت و افراطگرایی بوده و گروههای تروریستی رادیکال از آنها بهعنوان سکوی پرتاب موشک، سازماندهی گروههای نظامی برای حملات علیه غیرنظامیان و اهداف نظامی اسرائیل استفاده میکنند. برای هموار کردن راهی برای صلح پایدار، از بین بردن قابلیتهای دفاعی و تهاجمی این گروهها و خنثی کردن زیرساختهای آنها ضروری است.
طرح جدید نتانیاهو، «روز بعد»، این واقعیت را تصدیق میکند و اقدامات مشخصی را برای دستیابی به غیرنظامی ساختن منطقه و خلع سلاح گروههای متخاصم در غزه ترسیم مینماید. در موفقیت هر ابتکار صلح، تضمین امنیت هم برای فلسطینیها و هم برای اسرائیلیها از وجوه مهم است. طرح نتانیاهو با اعطای آزادی فعالیت در غزه به ارتش اسرائیل و ایجاد کنترل امنیتی کامل اسرائیل بر کرانه باختری، به دنبال ایجاد یک محیط مساعد برای مذاکرات صلح و تثبیت امنیت در آن مناطق است. علاوه بر این، بسته شدن جزئی یا کامل مرز غزه و مصر و ایجاد منطقه امنیتی بین جنوب اسرائیل و غزه از اقدامات ضروری برای جلوگیری از نفوذ تسلیحات و شبهنظامیان و در نتیجه حفظ امنیت دو طرف است. همچنین، اجرای یک برنامه زیربنایی و اساسی در پاکسازی نهادهای فلسطینی برای مقابله با نفوذ ایدئولوژیهای افراطی که خشونت و درگیری را تداوم میبخشند، برای موفقیت این طرح، حیاتی است.
هدف این برنامه از طریق ترویج میانهروی و مدارا، تضعیف جذابیت رادیکالیسم و هموار کردن راه برای همزیستی مسالمتآمیز بین اسرائیلیها و فلسطینیها است. یکی دیگر از جنبههای کلیدی طرح نتانیاهو، حذف آژانس امداد و کار سازمان ملل از سرزمینهای فلسطینی است. هدایت مجدد کمکها از طریق کانالهای مورد تائید اسرائیل، شفافیت و پاسخگویی بیشتر در توزیع منابع را تضمین میکند که در نهایت به نفع مردم فلسطین است و بازسازی غزه پس از غیرنظامی شدن را تسهیل میکند. هم چنانکه دخالت مدیران محلی فلسطینی در اداره غزه گامی مهم در محدود کردن نفوذ بازیگران خارجی مانند جمهوری اسلامی ایران و قطر است. طرح نتانیاهو با قدرت بخشیدن به رهبری محلی به دنبال ایجاد نوار غزه با ثبات و خودکفا است که کمتر در معرض دخالت نیروهای خارجی باشد.
لازم به یادآوری است که طرح «روز بعد» نخستوزیر اسرائیل، نتانیاهو، نشاندهنده یک رویکرد عملگرایانه و جامع برای رسیدگی به علل ریشهای مناقشات اسرائیل و فلسطین و زمینهسازی برای راهحل دو کشور است. این طرح با اذعان به واقعیتهای نظامی در میدان جنگ و دیپلماسی و اقدام قاطع برای خنثی کردن تهدیدات ناشی از گروههای تروریستی و رادیکال، پرتوی از امید را برای آینده صلح و ثبات در منطقه ارائه میکند. همه طرفین درگیر وظیفهدارند از این فرصت استفاده کنند و جهت آیندهای روشن برای نسلهای آینده تلاش کنند.
در پایان یادآور میشوم که اسرائیل پس از جنگ جاری برای کنترل امنیتی قصد دارد غزه را به مدیران محلی که هیچ نوع پیوندی با حماس ندارند تحویل دهد.