ترامپ شخصی را بهعنوان معاونش تعیین کرده که ۳۹ سال دارد و سنش نصف او است. این بدان معنا است که ترامپ در حال آمادهسازی رئیسجمهوری جدیدی برای آمریکا است که احتمالاً سال ۲۰۲۸ به قدرت خواهد رسید. جیمز دیوید ونس با قرار گرفتن کنار ترامپ به شخصیتی جسورتر تبدیل میشود که به مواضع و دیدگاههایشان اطمینان بیشتری دارد. او میتواند در دولت ترامپ که احتمال پیروزی آن بسیار است، نقش مؤثری ایفا کند. بااینحال، نباید فراموش کرد که انتخابات آمریکا همواره پر از شگفتی است که پیشبینی نتایج را دشوار میکند.
با نگاهی به سخنرانیها، اظهارات و مصاحبههای سناتور ونس ۳۹ ساله، میتوان درباره شخصیت او اطلاعات کافی به دست آورد. او طرفدار بازگرداندن تحریمها علیه ایران و جلوگیری از دستیابی این کشور به سلاح هستهای است. او همچنین از پیمان دفاعی آمریکا و سعودی که بایدن معمار اصلی آن محسوب میشود، حمایت میکند اما برخلاف بایدن، خواستار ربط دادن این توافق به جنگ غزه نیست.
جیدی ونس مانند همه نامزدهای انتخابات آمریکا متحد دائمی اسرائیل است و با تندروها، سازمانهای افراطی و برنامههای سیاسی آنها در خاورمیانه بهشدت مخالف است. در واقع ونس نسخه ارتقاءیافته ترامپ محسوب میشود. آنچه او را علیرغم سن کم نسبت به ترامپ برتری میدهد، این است که مسیر سیاست را پلهپله طی کرده و در این عرصه سالها خدمت کرده است.
آیا سمت معاونت رئیسجمهوری در ایالاتمتحده اهمیت خاصی دارد؟
هرچند وظایف معاون رئیسجمهوری بهطورمعمول به امور تشریفاتی، تشییعجنازه و موارد دیگری محدود است، در صورت پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات آینده، ونس با توجه به کهولت سن ترامپ که به ۸۰ سالگی میرسد و به دلیل کشمکشهای ترامپ با حزب جمهوریخواه و سایر جناحهای سیاسی، میتواند نقش فعال و مؤثری در دولت آینده ایفا کند.
یکی از تفاوتهای مهمی که ترامپ را نسبت به بایدن متمایز میکند، این است که ترامپ اطرافش را با شخصیتهای قدرتمند و باتجربه پرکرده، درحالیکه بایدن از بوروکراتها استفاده میکند و بیشتر بر تجارب شخصی خودش تکیه کرده است. شاید بایدن به دلیل اینکه از دهه ۱۹۷۰ در قرن گذشته در عرصه سیاست کار میکند، باتجربهترین رئیسجمهوری در تاریخ معاصر آمریکا باشد، اما شخصیتهای اطراف او در مقایسه با کسانی که در دولت ترامپ یا جورج دبلیو بوش در کاخ سفید کار میکردند، توانایی کمتری دارند.
درهرصورت، انتخاب ونس بهوضوح نشان میدهد که ترامپ قصد دارد (در صورت پیروزی در انتخابات آینده) شخصیتهای راستگرای قوی را وارد دولت کند که در مسائل کلیدی با او همنظر باشند، نه اینکه کابینهاش از کارمندانی عادی تشکیل شود که مأموریت آنها به ابلاغ دستورها و پیامها محدود باشد.
برخلاف تصور برخی تحلیلگران مبنی بر اینکه در صورت پیروزی در انتخابات، ترامپ در تعامل با کشورهای جهان سیاست انعطافپذیرانهای را دنبال خواهد کرد، انتصاب ونس نشان میدهد که ترامپ قصد دارد سیاست فشار و تقابلگرایی را که در گذشته علیه جمهوری اسلامی ایران و چین اتخاذ کرده بود، از سرگیرد.
پس از معرفی جیدی ونس بهعنوان معاون ترامپ، رهبران حزب جمهوریخواه بلافاصله به تعریف و تمجید او پرداختند.
جان سونونو، سیاستمدار برجسته از نیوهمپشایر، درباره جیدی ونس گفت: «فکر میکنم تعیین ونس بهعنوان معاون رئیسجمهوری به این معنی است که هر شهروند آمریکایی با دولت ترامپ راحتتر خواهد بود. او یک پدر و فردی فوقالعاده باهوش است که از دانشگاه ییل فارغالتحصیل شده است و با توجه به تجربه و دانش فراوانی که دارد، میتواند در سمتهای اجرایی و رهبری سیاسی نقش مؤثری ایفا کند.»
ونس در یکی از سخنرانیهایش در موسسه پژوهشی کویینسی گفت: «ما از اسرائیلیها و سنیهای عرب میخواهیم تحولات منطقه خود را زیر نظر داشته باشند. ما برای اینکه بتوانیم بیشتر روی شرق آسیا تمرکز کنیم، از اروپاییها میخواهیم متوجه تحولات منطقه خود باشند».
پس از انتخاب بهعنوان معاون ترامپ، ونس گفت: «اگر قرار است رژیم ایران را بزنید، باید محکم بزنید. این کاری بود که ترامپ انجام داد و ما قاسم سلیمانی را حذف کردیم. در آن زمان بسیاری از مردم میگفتند که ترور سلیمانی به وقوع جنگی گسترده منجر میشود، اما این اقدام صلح را به ارمغان آورد. کشته شدن سلیمانی رژیم ایران را تا حدی مهار کرد و از سرعت نفوذ و اقدامهای آن در منطقه و جهان کاست.»
از نظر او، برای جلوگیری از دسترسی رژیم به منابع مالی، صادرات نفت ایران باید متوقف شود.
موضعگیریهای سیاسی جیدی ونس
ونس خواستار مذاکره با روسیه درباره اوکراین است و بر این باور است که اروپا باید در این زمینه مسئولیت بیشتری بر عهده گیرد. او بر لزوم اعمال محدودیت بر چین، حمایت از اسرائیل و حذف حماس هم تأکید میکند.
در زمینه انرژی، ونس اصرار دارد که آمریکا باید بزرگترین قدرت جهان در تولید نفت و گاز باشد و برای رسیدن به هدف، محدودیتهای زیست محیطی را که بر آن تحمیلشده است، کنار بگذارد.
اظهارات کنونی ونس ممکن است تا حدی جنبه تبلیغاتی داشته باشد، اما بههرحال با مسیر سیاسی که ترامپ در دوره گذشته ریاستجمهوری دنبال میکرد، همخوانی بسیاری دارد. افزون بر آن، در صورت پیروزی ترامپ در انتخابات پیش رو، این اظهارات میتواند بیانگر سیاست چهار سال آینده آمریکا باشد.
ونس که در پیمودن پلههای ترقی در سیاست با ترامپ تفاوت بسیاری دارد، شخصیتی الهامبخش برای مردم آمریکا محسوب میشود و کتابی هم تألیف کرده است.
مجری فاکسنیوز که اخیراً با او دیداری داشت، میگوید: «کتاب مرثیه هیلی بیلی رمانی پرفروش بود که از روی آن فیلم ساختند. ازآنجاکه من درباره شما اطلاعاتی نداشتم، تصمیم گرفت فیلم را ببینم. اکنونکه فرصت دیدار با شما میسر شد، این پرسش را مطرح میکنم که آیا زندگی شما اینگونه بود؟ سربازی در نیروی دریایی که مادرش به مواد مخدر و الکل معتاد بود و پدرت، که قطعاً نمیتوان گفت بهترین پدر دنیا بود. شما در فقر بزرگ شدید و با پیوستن به نیروی دریایی آمریکا برای خدمت عازم عراق شدید. شما در دانشگاه ییل بهخوبی درخشیدید و پس از موفقیت در عرصه تجارت، وارد دنیای سیاست شدید. زندگی دشوار و چالشهایی که پشت سر گذاشتهاید، سرگذشتی واقعاً شگفتانگیز است.»
عبدالرحمان الراشد
منبع: روزنامه الشرقالاوسط
