14.9 C
تهران
پنجشنبه, ۱. آذر , ۱۴۰۳

مسائل دوران پس از جمهوری اسلامی در رابطه بااهمیت آموزش دمکراتیک

از مسائلی که در دوران پس از گذار از فاشیسم مذهبی به دولتی دمکراتیک مطرح است، اهتمام به تدوین متن‌های آموزشی- شیوه آموزش‌وپرورش و کتاب‌های درسی است؛ تردیدی نیست که ریشه تمامی‌ تغییرات و تحولات اجتماعی و سیاسی در دگردیسی فرهنگی و آموزش مدنی قرار دارد؛ مسئله آموزش در تغییرات تمدنی و تحولات فرهنگی به حدی دارای اهمیت است که سازندگان تمدن مدرن نظیر ژان ژاک روسو، جان لاک، توماس‌ هابز و آدام اسمیت با اختلاف گرایش‌هایی که داشتند، بر محور پدیده آموزش مدرن و تربیت مدنی تأکید می‌کرده‌اند؛ بنابراین پیشینه تاریخی و فکری، رسوخ ایده‌ها و افکار در مسائل آموزشی، گشاینده راه دمکراسی یا دیکتاتوری در یک جامعه به شمار می‌رود و فضای آموزشی هر کشوری، نشانگر سطح مدنیت و دمکراسی در آن کشور است. تغییر در متن‌های آموزشی و تحول در شیوه‌های آموزشی از اولویت‌هایی هستند که بخش عمده‌ای از برنامه‌های سیاسی و مبارزاتی را در خود جای‌داده‌اند؛ مقابله با الگوهای ضد دمکراتیک و غیرحقوقی که در مکان‌ها و فضاهای آموزشی رژیم جمهوری اسلامی مبتنی بر احکام شرعی و وظایف مذهبی تدوین و اجرا می‌شوند، ضرورتی به شمار می‌رود که راه را برای جایگزینی الگوهای پرورش اشخاص مدنی و آموزش راهکارهای حقوقی و مدرن می‌گشاید. دوری از ضد فرهنگ شهادت، شکست الگوهای تبعیض‌آمیز جنسیتی و پشت سر گذاشتن آموزش‌های متعصبانه مذهبی، از مواردی هستند که می‌توانند راه را برای تدوین و ترجمه متن‌های مدرن مدنی و ملی فراهم ساخته و آموزش را در راستای تربیت شهروندان دمکراتیک و آزادی قرار دهند. درواقع شرایطی که فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی برای گذار از سیستم دیکتاتوری مذهبی را در میان بخش عمده‌ای از اپوزیسیون و کوشندگان حقوقی و مدنی به وجود آورده است، اهمیت مسائل آموزشی و عطف نظر به متن‌ها و فضاهای آموزشی را در تمامی‌ سطوح آن موضوعیت می‌دهد؛ شرایطی که نظام سنتی در حال فروپاشی و نظام مدرن در آستانه جایگزینی با آن بوده و ایجاد دولت دمکراتیک را در دستور کار خود قرار داده است؛ همان‌طور که اشاره شد، توضیح و تشریح اهداف ملی و مدنی، تدوین متن‌های آموزشی دمکراتیک و مدرن و انتقال فضاهای آموزشی به موقعیت‌هایی دمکراتیک و آزاد که سازنده شخصیت‌ها و افراد آزاداندیش و اجتماعی می‌تواند جامعه‌ای توأم با امنیت همگانی، رشد و تأمین منفعت ملی و تحقق‌بخش تشخص متجددانه برای آحاد ملت باشد؛ طرفه آنکه جامعه‌ای آزاد و دمکراتیک خوانده می‌شود که در آن آموزش مبتنی بر پرورش آزاد افکار و باورها بوده و فضاهای آموزشی آکنده از برابری الگوهای شخصیتی و به‌دوراز الگوهای ایدئولوژیک و مذهبی باشد. در حقیقت، آموزش‌وپرورش دمکراتیک و مدنی زمینه‌ساز ایجاد جامعه‌ای عرفی و سکولار و دولتی دمکراتیک و برآمده از آن است. اکنون‌که ملت ایران در آستانه پشت سر گذاشتن سیطره غیرحقوقی و نامشروع رژیم جمهوری اسلامی قرار دارد و هرروز بیش‌ازپیش شاهد گسترش اعتراضات و تجمعات ملی علیه بقایای این رژیم هستیم، روشن کردن مسائل آموزشی در آینده دمکراتیک ایران‌زمین، یکی از اولویت‌های فکری و عملی اپوزیسیون است که بر اساس آن شرایط آموزشی، فضاهای آموزشی و متن‌های آموزشی در جهت تربیت نسل‌های مدرن و ملی ایرانیان به درجه ظهور برسند.

از مسائلی که در دوران پس از گذار از فاشیسم مذهبی به دولتی دمکراتیک مطرح است، اهتمام به تدوین متن‌های آموزشی- شیوه آموزش‌وپرورش و کتاب‌های درسی است؛ تردیدی نیست که ریشه تمامی‌ تغییرات و تحولات اجتماعی و سیاسی در دگردیسی فرهنگی و آموزش مدنی قرار دارد؛ مسئله آموزش در تغییرات تمدنی و تحولات فرهنگی به حدی دارای اهمیت است که سازندگان تمدن مدرن نظیر ژان ژاک روسو، جان لاک، توماس‌ هابز و آدام اسمیت با اختلاف گرایش‌هایی که داشتند، بر محور پدیده آموزش مدرن و تربیت مدنی تأکید می‌کرده‌اند؛ بنابراین پیشینه تاریخی و فکری، رسوخ ایده‌ها و افکار در مسائل آموزشی، گشاینده راه دمکراسی یا دیکتاتوری در یک جامعه به شمار می‌رود و فضای آموزشی هر کشوری، نشانگر سطح مدنیت و دمکراسی در آن کشور است.

تغییر در متن‌های آموزشی و تحول در شیوه‌های آموزشی از اولویت‌هایی هستند که بخش عمده‌ای از برنامه‌های سیاسی و مبارزاتی را در خود جای‌داده‌اند؛ مقابله با الگوهای ضد دمکراتیک و غیرحقوقی که در مکان‌ها و فضاهای آموزشی رژیم جمهوری اسلامی مبتنی بر احکام شرعی و وظایف مذهبی تدوین و اجرا می‌شوند، ضرورتی به شمار می‌رود که راه را برای جایگزینی الگوهای پرورش اشخاص مدنی و آموزش راهکارهای حقوقی و مدرن می‌گشاید. دوری از ضد فرهنگ شهادت، شکست الگوهای تبعیض‌آمیز جنسیتی و پشت سر گذاشتن آموزش‌های متعصبانه مذهبی، از مواردی هستند که می‌توانند راه را برای تدوین و ترجمه متن‌های مدرن مدنی و ملی فراهم ساخته و آموزش را در راستای تربیت شهروندان دمکراتیک و آزادی قرار دهند.

دکتر نادر زاهدی

درواقع شرایطی که فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی برای گذار از سیستم دیکتاتوری مذهبی را در میان بخش عمده‌ای از اپوزیسیون و کوشندگان حقوقی و مدنی به وجود آورده است، اهمیت مسائل آموزشی و عطف نظر به متن‌ها و فضاهای آموزشی را در تمامی‌ سطوح آن موضوعیت می‌دهد؛ شرایطی که نظام سنتی در حال فروپاشی و نظام مدرن در آستانه جایگزینی با آن بوده و ایجاد دولت دمکراتیک را در دستور کار خود قرار داده است؛ همان‌طور که اشاره شد، توضیح و تشریح اهداف ملی و مدنی، تدوین متن‌های آموزشی دمکراتیک و مدرن و انتقال فضاهای آموزشی به موقعیت‌هایی دمکراتیک و آزاد که سازنده شخصیت‌ها و افراد آزاداندیش و اجتماعی می‌تواند جامعه‌ای توأم با امنیت همگانی، رشد و تأمین منفعت ملی و تحقق‌بخش تشخص متجددانه برای آحاد ملت باشد؛ طرفه آنکه جامعه‌ای آزاد و دمکراتیک خوانده می‌شود که در آن آموزش مبتنی بر پرورش آزاد افکار و باورها بوده و فضاهای آموزشی آکنده از برابری الگوهای شخصیتی و به‌دوراز الگوهای ایدئولوژیک و مذهبی باشد. در حقیقت، آموزش‌وپرورش دمکراتیک و مدنی زمینه‌ساز ایجاد جامعه‌ای عرفی و سکولار و دولتی دمکراتیک و برآمده از آن است.

اکنون‌که ملت ایران در آستانه پشت سر گذاشتن سیطره غیرحقوقی و نامشروع رژیم جمهوری اسلامی قرار دارد و هرروز بیش‌ازپیش شاهد گسترش اعتراضات و تجمعات ملی علیه بقایای این رژیم هستیم، روشن کردن مسائل آموزشی در آینده دمکراتیک ایران‌زمین، یکی از اولویت‌های فکری و عملی اپوزیسیون است که بر اساس آن شرایط آموزشی، فضاهای آموزشی و متن‌های آموزشی در جهت تربیت نسل‌های مدرن و ملی ایرانیان به درجه ظهور برسند.

پست‌های مرتبط

بیشترین خوشبختی‌ها برای بیشترین مردم

این سایت برای ارائه بهتر خدمات به کاربران خود ، از کوکی‌ها استفاده می‌کند.
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish
قبول اطلاعات بیشتر