ایرانیان از زندگی و حکومت خود ناراضی اند و کشور از هم بدر می رود و از هر گوشه سر هائی بلند کرده اند ولی این ملت هست و پا بر جاست و رها نمی کند.
تلاش ـ پس از انتشار گزارش سازمانهای امنیتی آمریکا مدتی تکیه بر حمله نظامی به عنوان گزینه دم‌دست تا حدودی کاهش یافت. اما اخبار جدید از تغییر و تحولات منطقه حکایت از وضعیت دیگری دارد. ارزیابی شما از وضعیت کنونی و ابعاد خطر حمله به ایران چیست؟
همایون ـ گزارش سازمان های امنیتی امریکا آشکارا برای کاهش بحران و خطر جنگ انتشار یافت. نکته اساسی گزارش آن بود که جمهوری اسلامی از ۲۰۰۳ برنامه مسلح کردن موشک ها به کلاهک اتمی را ــ که قدرت ش را هم نداشت متوقف کرده است. اما گزارش نمی گفت که رژیم اسلامی از برنامه بمب اتمی نیز دست برداشته است. واکنش جمهوری اسلامی اعلام پیروزی بود و افزودن بر اقدامات تحریک آمیز ــ تازه ترین ش بازدید رئیس جمهوری اسلامی و وزیر دفاع از نطنز که پس از اعلام شش هزار سانتریفوژ تازه صورت گرفت. ما اکنون به پیش از گزارش سازمان های امنیتی امریکا بازگشته ایم.
پس از انتشار گزارش می شد انتظار داشت که زمینه برای گفتگوی امریکا و رژیم اسلامی آماده شود ولی در عوض اقدامات تحریک آمیز رژیم شدت بیشتر گرفت ــ تازه ترین ش بازدید رئیس جمهوری اسلامی و وزیر دفاع از نطنز که پس از اعلام شش هزار سانتریفوژ تازه صورت گرفت. ما اکنون به پیش از گزارش سازمان های اطلاعاتی امریکا بازگشته ایم. بویژه که امریکائیان اسناد تازه ای انتشار داده اند که جای تردید در مقاصد و نیز پیشرفت های برنامه تسلیحات اتمی رژیم نمی گذارد.
اما آن برنامه با همه اهمیت خود برای امریکائیان و اسرائیلیان و اروپائیان تنها یک سویه (جنبه) خطر جمهوری اسلامی است. دست های رژیم در لبنان و فلسطین و به ویژه عراق سخت در کار است. در لبنان حزب الله را دوباره سراپا مسلح و آماده جنگ کرده اند. در فلسطین می کوشند حماس را از روی نمونه حزب الله آماده جنگ کنند. به هردو سازمان تروریستی موشک های دور برد تر داده اند. هدف این اقدامات بر همگان به ویژه اسرائیلیان روشن است. درگیر کردن اسرائیل در جنگی در دو جبهه با ویرانی ها و تلفات بیرون از تحمل کشوری که جان هر شهروند ش را ارزش می نهد..
از این فوری تر دست گشاده ای است که سپاه پاسداران در عراق نشان می دهند تا جائی که حکومت شیعی عراق را به همان اندازه فرماندهی ارتش امریکا در عراق به هراس انداخته است. امریکائیان اکنون خطر جمهوری اسلامی را برای خود در عراق هم عرض القاعده می دانند. سپاه المهدی مقتدا صدر که دولتی در دولت است از جمهوری اسلامی سلاح و آموزش نظامی می گیرد و امریکائیان در هر عملیاتی بر ضد او به انبار های تازه اسلحه که از ایران فرستاده شده است دست می یابند و عوامل جمهوری اسلامی از جمله افسران پاسدار را دستگیر می کنند. در نشست مشترک نمایندگان امریکا و عراق و جمهوری اسلامی که جمهوری اسلامی بر هم زد قرار بود شواهد فیزیکی مداخلات رژیم در عراق نشان داده شود.
معاون رئیس جمهوری امریکا که سفر تازه ای به منطقه کرد به تازگی گفته است که سوریه تابستان داغی در پیش خواهد داشت ولی به نظر می رسد که موج هوای گرم در سوریه نخواهد ایستاد. وزیر دفاع و رئیس ستاد مشترک امریکا نیز با لحنی تهدید آمیز به جمهوری اسلامی هشدار داده اند؛ و هشدار ها با پشتوانه نظامی همراه شده است. چنانکه در خبر ها آمده است نیروهای دریائی امریکا و سه کشور بزرگ اروپا ناوگانی از نه ناو جنگی و کشتی تدارکاتی به نزدیک آبهای کرانه ای سوریه فرستاده اند. در همین حال یک ناو هواپیمابر دیگر امریکائی ــ که تنها نیست و تا شانزده ناو جنگی و تدارکاتی و نیروبر و زیردریائی اتمی نیز آن را همراهی می کنند ــ رو به خلیج فارس نهاده است. روشن است که می خواهند سوریه را وادار به جلوگیری از حزب الله و اگر بشود دست برداشتن از لبنان سازند و جمهوری اسلامی را سر جایش بنشانند.
اگر در تهران بر این باشند که امریکا کاری نمی تواند بکند و این قدرت نمائی ها همه برای ترساندن است اشتباه خمینی و صدام حسین را با هزینه های اندازه نگرفتنی برای ملت ایران تکرار خواهند کرد. نیرو های هوائی و دریائی امریکا دست نخورده و آزاد هستند. و با دویست سیصد هواپیما که تنها به درد رژه می خورند و قایق های موتوری پاسداران نمی توان جلو باران موشک ها و بمب های هشیار را گرفت. موضوع عراق بسیار جدی است و هنگامی که ابرقدرتی این چنین در گلزار فرو می رود از گشودن جبهه ای تازه رویگردان نخواهد بود. آخوند ها می باید ویران کردن تاسیسات اتمی سوریه را در حمله هوائی اسرائیل بسیار جدی بگیرند. در آن حمله هشدار های چندی نهفته بود.
تلاش ـ تصور می رفت، پس از گزارش، سازمان های اطلاعاتی امریکا فرصتی فراهم آمده است تا این بحران خطرناک چه برای ایران و چه منطقه و جهان از طریق مذاکره و بده ـ بستانهای دیپلماتیک برطرف گردد. این فرصت توسط کدام یک از طرفین بحران و به زیان چه کسی فوت شد؟ آیا اساساً با توجه به عمق اختلافات چنین تصوری از فرصت واقع بینانه بود؟
همایون ـ این بار جمهوری اسلامی و نه امریکای پس از شکست طالبان بود که فرصت مذاکره را به سبب غرور بیجا از دست داد. زیان فرصت از دست رفته را امریکا در عراق و جمهوری اسلامی در جبهه اقتصادی
و دیپلماتیک (بازیچه دست روسیه شدن) داده اند. ولی فرصت از دست نرفته است. به تازگی لاریجانی که به خامنه ای نزدیک است از سودمندی مذاکره و رابطه با امریکا سخن گفته است. در واقع اکنون که اصلاح طلبان نمی توانند کمترین بهره از چنان مذاکراتی ببرند احتمال بیشتری برای آن می رود. اما رسیدن به توافق همه سویه موضوع دیگری است، از بس مسائل فراوان و ژرف است.
می توان تصور کرد که در راهرو های قدرت جمهوری اسلامی این روز ها بحث برسر این مسائل سخت تر از همیشه درگیر است. حزب الله و حماس با همه سلاح هائی که به آنها داده اند وزنه های سنگینی در یک جنگ تازه منطقه ای نیستند. حزب الله از سوئی گرفتار نیرو های سازمان ملل متحد در جنوب لبنان و از سوئی روبرو با توده لبنانیانی است که از بازیچه سوریه و جمهوری اسلامی بودن خسته شده اند. خود سوریه در برابر حمله بی دفاع است و توانائی تحمل یک شکست دیگر ندارد.
در عراق آخوند ها نیز مانند هر قدرت خارجی دیگری در نه دهه گذشته سوخته اند. از آن هنگام که امپراتوری بریتانیا خواست از مجموعه ناساز قومی-مذهبی-عشایری عراق یک دولت- ملت امروزی بسازد تا امروز که امریکا و جمهوری اسلامی هر کدام عراق خود را می سازند عراقی ها نه گذاشته اند دیگران کارشان را بکنند و نه خودشان به یکدیگر رحم کرده اند. امروز هنگامی که انسان درباره تجربه بریتانیائی های هشتاد نود سال پیش در عراق می خواند از همانندی اساسی اوضاع به شگفتی می افتد. در روز های پس از درهم شکستن امپراتوری عثمانی نیز مردم تا در و پنجره مدارس را شکستند و بردند، عینا مانند روز های پس از صدام حسین. عراق چنین کشوری است و بیهوده چنین تاریخ وحشیانه ای نداشته است. (در دهه سی یک مسافر بریتانیائی از شیخ قبیله ای می پرسد اکنون که شما دولت و مجلس و پادشاهی دارید چرا باز با قبیله همسایه در زد و خورد هستید و پاسخ می شنود که لهجه آنها فرق دارد! قبیله های سیاسی ما می توانند عبرت بگیرند.)
جمهوری اسلامی اکنون خود را در گلزاری می بیند که اگر چه به پیچیدگی و ژرفای مشکل امریکا نیست ولی جای بازنگری استراتژیک دارد. با کمک به هر دو گروه شیعی عراق، رژیم به جائی رسیده است که نمی داند چه کند. همه از او می گیرند ولی هیچ کدام با او نیستند. سرمایه گزاری های جمهوری اسلامی می تواند تنها به هرج و مرج و خونریزی های بیشتر بینجامد ــ به یک فرانکنشتاین دیگر در همسایگی ما.
تلاش ـ احمدی نژاد و وفادارانش در دولت آشکارا پروژه اتمی را از آن خود کرده اند. کدام جناح های دیگر در این امر از وی دفاع می کنند؟ آیا پروژه اتمی نیز مانند موضوع رابطه با آمریکا به ابزار جنگ قدرت داخل حکومت و میان جناحهای مختلف آن بدل شده است؟
همایون ـ در پروژه اتمی هیچ جناح حکومتی اختلافی ندارد. فراموش نکرده ایم که مامور مذاکرات در حکومت خاتمی لاف می زد که ما توانستیم سال ها دنیا را خام کنیم. اما این هست که احمدی نژاد با خودنمائی های ش که عملا به زیان جمهوری اسلامی بوده با این برنامه یکی شناخته شده است. او با نمایش رسوائی که در اداره کشور داده است بیش از همه نیاز به رخ کشیدن پیشرفت های این برنامه دارد. اختلاف دیگران با او در این است که تا کجا می توان در سر دواندن دنیا پیش رفت که موجودیت رژیم را تهدید نکند. از این گذشته هیچ کدام شان نگران خطر دسترسی به بمب اتمی برای رژیم و کشور ما نیستند. آنها توجه ندارند که حتا اگر بتوانند بی درد سر به بمب دست یابند ایران را هدف هر اقدات تلافی جویانه خواهند کرد. یک نویسنده امریکائی به درستی می گوید هر حمله تروریستی اتمی در آینده به گردن جمهوری اسلامی دارای بمب اتمی انداخته خواهد شد زیرا تنها رژیم فعال تروریست در جهان است که به هر گروه تروریستی حتا دشمنان مذهبی اش کمک کرده است.
تلاش ـ تحریکات بیرونی از همه سو بویژه از سوی برخی همسایگان ایران بشدت ادامه دارد. آیا نشست اخیر سران کشورهای شیخ نشین حوزه خلیج فارس جزئی از این مجموعه بود. آنها از تلاش برای تغییر نام خلیج فارس چه هدف واقعی دیگری را دنبال می کنند؟
همایون ـ هراس همسایگان ایران در خلیج فارس و اصولا جهان عرب از ایران شیعی نیرومندی که بلند پروازی های اتمی دارد و دست های ش به هر سو دراز شده جدی است و هر چه بتوانند برای ضعیف کردن ایران و نیرومند کردن خود شان خواهند کرد ــ از دادن پایگاه به امریکا و حتا فرانسه، از فشار آوردن به سوریه و حماس، حتا از کاستن رویاروئی با اسرائیل. راه انداختن گروه های تجزیه طلب و ادعای حاکمیت بر جزایر تنگه هرمز و پرداخت رشوه های هنگفت برای برداشتن نام ایران و تغییر نام خلیج فارس کمترینی است که از آنان می توان انتظار داشت. (ابو ظبی که شعبه ای از موزه لوور را، در کنار پردیس (کامپوس) دانشگاه سوربن به آن شیخ نشین آورده دویست میلیون دلار به لوور داده است تا نام ایران را از تالاری بردارد.
همسایگان دیگر نیز مانند همیشه می خواهند از برهم ریختگی کشور ما بهره ببرند و بدبختانه مانند همیشه از همکاری آگاهانه و نا آگاهانه گروه ها و افرادی در ایران برخوردارند. ایران برای آنان بیش از اندازه بزرگ و نیرومند است و اکنون بار دیگر فرصتی در برابر می بینند که ضربتی کاری بر این سرزمین و ملت تاباور (پر طاقت) بزنند. آنها در کارائی هواداران و عوامل ایرانی خود به مبالغه افتاده اند. مشکل شان همان تاباور بودن یک ملت تاریخی است، با تاریخی که هر چه را در همسایگی اش زیر سایه می گیرد و نو به نو آتشی در سینه فرزندان میهن بر می افروزد.
تلاش ـ در مخالفت با نشست فوق و هدف های آن این روزها شهرهای مختلف کشور به صحنه تظاهرات های خیابانی گسترده ئی بدل شده است و عکسهای بسیاری از این تظاهرات از طریق اینترنت به دست ایرانیان خارج کشور می رسند. ارزیابی شما از این حرکت ها چیست؟ خودانگیخته یا سازمان یافته و برانگیخته؟ آیا این تفاوت در اصل قضیه که مسئله حساسیت ملت ایران نسبت به حفظ کشور است تفاوتی ایجاد می کند؟
همایون ـ همیشه همین بوده است. هنگامی که مردم سرزمین خود را در خطر می بینند همه چیز را کنار می گذارند و به دفاع از میهن بر می خیزند. اینکه در دو گوشه ایران همزمان چنان پاسخ شکوهمندی
به طرح های بیگانگان داده شد ــ و به نظر من مخاطب تظاهرات تنها عرب های آن سوی خلیج فارس نبودند ــ می باید هر سازمان قومی را با خواست های حد اکثر به اندیشه فرو ببرد. ایرانیان از زندگی و حکومت خود ناراضی اند و کشور از هم بدر می رود و از هر گوشه سر هائی بلند کرده اند ولی این ملت هست و پا بر جاست و رها نمی کند. آن به اصطلاح کنگره آذربایجانیان که در باکو اعلامیه می دهد دربر گیرنده، حتا نماینده کدام یک از آن دویست هزار تنی است که در تیریز به خیابان ها ریختند؟
اینکه تظاهرات خود انگیخته یا برانگیخته باشد تفاوتی نمی کند. ولی سران جمهوری اسلامی بیش از آن در فکر پیشبرد فرهنگ مداحی و روضه خوانی هستند که به یاد ایران باشند. آنها بهترین بهره برداری را از هر حرکت تجزیه طلبانه می کنند و مبارزه ای با اقداماتی که پیکار با جمهوری اسلامی را به حاشیه می راند ندارند.. تبریز از پنچ سده پیش نگهبان ایران و آزادی و بیداری ایرانیان بوده است و کرمانیان به عنوان یکی از بافرهنگ ترین مردمان این سرزمین بیش از آن قدر کشوری را که به میراث سه هزاره به ما رسیده است می دانند که در این اوضاع و احوال خاموش بمانند. تردید نیست که ایران دوستان بی شمار گمنام با هماهنگی به سازماندهی تظاهرات پرداخته اند..
تلاش ـ در حالی که درحکومت اسلامی در سالهای نخستین بر احساسات ضد آمریکائی و ضد غربی مردم و سرآمدان ایران تکیه داشت، این احساسات اکنون به شدت روبه سردی دارد و پشتوانه درخور اطمینانی برای سیاست های رژیم نیست. به نظر می رسد جای آن را احساسات و غرور ملی ایرانیان گرفته باشد. بی تردید احساس وظیفه در برابر دفاع از سرزمین و ملت در تمامی جهان معتبر و محترم است. اما در صورت وقوع حمله نظامی نه تنها این احساس بلکه سراسر کشور و امکانات مادی و انسانی آن درهم کوفته خواهد شد. آیا صرف برانگیختن احساسات می تواند مشکل‌گشا باشد؟ وظیفه عقلانی مردم در موضوع دفاع از کشور و منافع ملت چیست؟
همایون ـ احساسات ضد، ضد هر چیز، بس نیست. عراقی ها نمونه خوبی هستند آنها همه احساس ضدیت اند. می باید به چیز هائی باور داشت و با خلاف آنها درآویخت ـــ البته منظورم منافع تنگ شخصی و گروهی نیست. ما به عنوان یک ملت با هیچ کشور دیگر مشکلی نداریم مگر آنکه منافع ملی ما را تهدید کند. اینکه در گذشته چه شده است مربوط به گذشته است. اگر بخواهند روی گذشته دوستان و دشمنان را برگزینند به دشواری دوستی بتوان یافت. تنها چیزی که به گفته آن دولتمرد بریتانیائی همیشگی است منافع ملی است ــ او بسیار بهتر می دانست که چه می گوید تا نویسندگانی که سیل دشنام و ستایش را به رایگان نثار این یا آن کشور می کنند.
این درست است که مردم ما متوجه شده اند که سی سال پیش چگونه از احساسات برانگیخته بهره برداری شد و امروز چگونه منابع ما در دوستی و دشمنی های بی ارتباط به منافع ملی ما هدر می شود.
سیاست های جمهوری اسلامی کشور ما را بیهوده، بی هیچ ضرورتی، در تیر رس امریکا و اسرائیل گذاشته است. ملت ما نه اختلافی با امریکا دارد نه با اسرائیل. امریکائیان سهم ما را در دریای خزر با دیگران تقسیم نکرده اند و اسرائیلیان برای تغییر نام خلیج فارس کنفرانس تشکیل نمی دهند و از ادعاهای شیخ نشین ها پشتیبانی نمی کنند. با اینهمه شرایطی پدید آمده است که امکان دارد ما را ناگزیر و موقتا حتا در کنار نیرو هائی قرار دهد که چنین مخاطراتی را پیش آورده اند و هر چه بشود مسئولیت ش با آنهاست.
بیشترینه ای که ما برای جلوگیری از جنگ می توانیم نشان دادن ابعاد واقعی خطر به زمامداران اسلامی است که خود را فریب ندهند و ما را ناگزیر به سر کشیدن شوکران نکنند؛ و هشدار دادن به امریکائیان است که گول چلبی ها را نخورند و بدانند که مردم ایران حمله به جمهوری اسلامی را حمله به ایران می شمارند و در برابر ش خواهند ایستاد ــ دشمنی شان با رژیم هر اندازه باشد. یک وظیفه دیگر ما به نظر می رسد بسیار آسان تر شده است. دیگر کمتر می شنویم که بمب اتمی مایه غرور ملی است. بمب اتمی به ملت ارتباط ندارد و سراسر در راستای مقاصد رژیم است و می تواند مایه مصیبت ملی باشد.
تلاش ـ با سپاس از شما