به زمان برگزاری نهمین کنگره حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) رسیده‌ایم؛ با توجه به مسائلی که حزب و کشور در ماهها و روزهای اخیر از سر می‌گذراند، می‌توان به اهمیت و حساسیت این کنگره پی‌برد؛ کنگره‌ای که با ثبت نام همیشه پایدار زنده یاد داریوش همایون بر خود، حساسیت و اهمیتی بیشترینه دارد و در نبودگی این شخصیت خردمند و واقع‌بین، وامدار اندیشه‌ها و منش‌سیاسی‌اش است. از سویی کنگره نهم، کنگره‌ای است که شاهد بروز اختلافات در قرائت و دریافت برنامه حزبی در مساله تبیین جایگاه مبارزاتی شاهزاده رضا پهلوی است.
از سوی دیگر شرایط ایران زمین بازهم و برای چندمین در سال‌های اخیر به نقطه سرنوشت ساز و حساسی رسیده است. قوت گرفتن هجوم نظامی، تاثیرات عظیم تحریم‌های بین‌المللی-افزیش فشار بر فعالان مدنی و سیاسی در داخل ایران و ظاهر شدن تکانه‌ها و فعالیت‌های تازه‌ای در بخش عمده‌ای از اپوزیسیون را می‌توان از واقعیت‌های همزمان برگزاری کنگره نهم حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) دانست. تردیدی نیست که تمامی این مسائل، مسئولیت کنگره را بیش از گذشته گردانده و دبیرکل، شورای مرکزی و اعضا و دوستداران حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) را در آزمونی حساس و تاریخی قرار داده است؛ بر اساس این که بخش سوم (ماده ۲۴) از فصل اول اساسنامه حزب مشروطه ایران که در معرفی ارکان حزب تدوین شده، اعلان می‌دارد: «کنگره بالاترین رکن حزب است و هر دو سال یک بار در سه ماهه دوم سال ایرانی برگزار می‌شود و محل آن تا آنجا که بتوان به صورت متناوب در امریکا و اروپا خواهد بود تا هنگامی که امکان برگزاری در ایران فراهم شود.» تصمیمات کنگره نهم با توجه به این اصل حزبی و مسائل و موقعیت سیاسی-فرهنگی حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در مجموعه فعالان ایران زمین، می‌تواند نشانگر واقع‌بینی و خردمندی حزبی باشد که ایده لیبرال دموکراسی را در سیاست ایرانیان بر عهده دارد و اثبات‌گر میراث‌داری اندیشه و منش زنده یاد داریوش همایون در حزب مشروطه ایران(لیبرال دموکرات) است.
ورود حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) به کمپین شکایت از خامنه‌ای، تبیین دیدگاه حزبی در دستیابی به اتحاد ملی برای نجات ایران، موضع‌گیری وطن‌پرستانه در برابر جدایی‌خواهان و جنگ‌طلبان، همراهی با دیگر اندیشه‌ها و ایدئولوژی‌های مخالف رژیم جمهوری‌اسلامی مانند سوسیال‌دموکراسی، ملی‌گرایانه، سوسیالیستی و… از دستاوردهایی هستند که با گذار از تبادل نظر در کنگره نهم، راهگشای برنامه‌ها و ایده‌‌های مبارزاتی حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در آینده تا کنگره پسین بشمار می‌روند.
موقعیت حساس کشور و خطراتی که تمامی سرزمینی آن را از درون و بیرون تهدید می‌کنند، با توجه به منشور و کنش تاکنونی حزب، وظیفه اصلی و محوری کنگره است و دیگر مسائل و موارد مبارزاتی را تحت الشعاع قرار می‌دهد؛ بی‌شک برخورد خردمندانه و واقع‌بینانه با این مسائل و مشکلاتی که استبداد دینی و طمع‌کاری خارجیان و هم پیمانان داخلی آنان در جداسازی جغرافیایی ایران زمین به وجود آورده‌اند، انگاره‌های وطن‌پرستانه حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) را در اولویت قرار می‌دهند. بخش دیگری از اهداف تعیین شده برای حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در اسناد تشکیلاتی، مبتنی بر نوسازی فرهنگ سیاسی ایران است که یادگار آموزگار لیبرال دموکرات ایران-زنده یاد داریوش همایون- است که بی‌توجهی به آن، عذری ناپذیرفتنی بر رهبری حزب و شرکت‌کنندگان در کنگره نهم است.
به نظر صاحب این قلم که بدون وابستگی تشکیلاتی و حزبی، تاریخ‌نگار اندیشه‌های سیاسی داریوش همایون و تدوین کننده نخستین تاریخ حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) است، مهم‌ترین وظایف این کنگره، شفاف‌سازی مواضع در موارد فهرست‌واره بالا و اعلان نظر به مسائل نوپیدای سیاست ایرانی نظیر آلترناتیوسازی، انسجام فرهنگی در نوسازی سیاست ایران زمین و طرح دیدگاه‌های حزب برای ایران پساجمهوری‌اسلامی و همیاری در برقراری دموکراسی لیبرال برای ایران زمین، بر اساس بازخوانی اندیشه‌های آموزگار لیبرال دموکراتیک-زنده یاد داریوش همایون- و اجتناب از قدیس‌سازی آن بزرگوار است.
کنگره نهم حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در همین حوالی
