وقتی افراد و گروهها و حکومتها اسیر ایدئولوژیهای بستهی زمینی یا آسمانی باشند که سیاست را نه در خدمت خیر همگانی و منافع ملی و همزیستی منطقهای و جهانی بلکه ابزاری برای تحمیل عقاید و اهداف خود بر دیگران بدانند، آنوقت از هر آنچه بر این عقیده منطبق نیست، تابو نیز میسازند.
از این تابوها در اسلام سیاسی بسیار است که از مشهورترین آنها میتوان به داشتن رابطه عادی با «آمریکا» و «اسرائیل» اشاره کرد.
در مورد آمریکا، به دلایل مختلف از جمله اینکه تا اطلاع ثانوی یک «ابرقدرت» است، میتواند به «مذاکره» و «معامله» هم برسد! به ویژه آنکه پیشبینی همراه با شادی خصمانه در ارتباط با افول آمریکا در برابر ابرقدرت شدن چین که دستکم سه دهه است دربارهاش سخن گفته میشود تا کنون تحققنیافته است!
در مورد اسرائیل اما موضوع فرق میکند. هرچند پنهانی میشود از تسلیحات آن مثلاً در جنگ با عراق بهره برد اما حتا اگر از نابودی آن نیز فعلاً صرفنظر شود، روابط عادی با آن، بزرگترین تابوی جمهوری اسلامیست.
پیش از ۵۷ چه آمریکا و چه اسرائیل و فلسطین نه موضوع حکومت و نه موضوع جامعه ایران بود. اساساً تابویی در سیاستهای داخلی و خارجی وجود نداشت. حتا آنچه در فرهنگ جامعه و سیاست آمریکا در دوران جنگ سرد «تابو» به شمار میرفت، یعنی «شوروی» و «کمونیسم»، جدا از شیطنتهای احزاب ایرانی وابسته و خود دولت شوروی برای دخالت در امور ایران، حکومت پهلوی اما ثابت کرد که میتواند با کمونیستهای چین و شوروی نیز به سود ایران روابط عادی و خوبی داشته باشد در حالی که همزمان با آمریکا و اسرائیل و همچنین ترکیه و پاکستان و افغانستان و کشورهای عرب منطقه نیز مناسبات عادی و همچنین دوستانه داشت.
بر اساس همان منش سیاسی، سفر شاهزاده رضا پهلوی و همسرش بانو یاسمین و هیأتی از ایرانیانِ همراه به اسرائیل در آوریل ۲۰۲۳ و دیدار و گفتگو با بالاترین مقامات آن کشور، نه تنها شکستن تابوی جمهوری اسلامی بود بلکه بر این ضرورت تأکید داشت که ایرانیان برای نجات کشورشان به حمایت کشورهای خارجی از جمله در منطقه نیاز دارند. اعزام یک هیئت سیاسی- علمی از سوی وی به اسرائیل را که هفته گذشته همراه با دیدارهایی با رئیسجمهور و دیگر مقامات این کشور صورت گرفت، میبایست در همین مسیر ارزیابی کرد.
حمایت ملت و حکومت اسرائیل به عنوان یک قدرت بارز منطقهای از مبارزه مردم ایران و همسو با تلاشهای شاهزاده رضا پهلوی و تأکید بر نقش آنها برای تغییر رژیم، یک امتیاز مهم به سود ایران و منافع ملی آن به شمار میرود و در عین حال اهمیت تلاش برای جلب حمایت همسایگان و کشورهای منطقه را که اسرائیل نیز با آنها مناسبات عادی و یا خوب دارد مطرح میسازد.
در حالی که غرب با وجود فشار بر جمهوری اسلامی هنوز برای حمایت حداکثری از مردم ایران ایندست و آندست میکند، علاوه بر اسرائیل که به دلایل تاریخی و دفاع از موجودیت خود پیشگام این حمایتشده، تلاش برای گسترش چنین حمایتهایی به دیگر کشورهای منطقه رابطهی مستقیم با تضعیف بیشتر جمهوری اسلامی و تقویت جنبش آزادیخواهانه در ایران دارد. روند صلح و همزیستی در یک خاورمیانهی امن و بدون جمهوری اسلامی مدتهاست که آغازشده و نام آن با ایران و پهلوی و دو پیمان ابراهیم و کوروش با اسرائیل گرهخورده است.