دانشجویان دانشگاه هنر تهران پس از چهلوچهار سال به آنچه «نه» گفتند که سبب شکل گرفتن نخستین «نه» به جمهوری اسلامی در ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ از سوی زنان و مردان آزادیخواه شد: علیه حجاب اجباری و تحمیل «مقنعه»!
برعکس نخستین «نه» که با بایکوت و فحاشی و تخطئهی انواع نیروهای چپ و مذهبی و ملی- مذهبی و انقلابیون ۵۷ روبرو شد، این «نه» نیز مانند اعلام «نه به جمهوری اسلامی» که در آستانهی نوروز ۱۴۰۰ مورد استقبال گسترده قرار گرفت، توجهات را جلب کرده است.
دانشجویان دانشگاه هنر در بیانیه کوتاهی که اواخر خرداد منتشر شد، با یک «نه» بزرگ و با اشاره به خیزش ملی، خطاب به زمامداران جمهوری اسلامی تأکید کردند: «میان ما و شما دریایی خون فاصله است؛ ما، که حالا نزدیک یک سالی میشود که «ما» شدهایم، هیچ حرفی با شما نداریم، الّا یک کلمه: نه!» آنها در پایان نوشتهاند: «از زخمی که شهریور دهن باز کرد هنوز خون میچکد؛ و ما ایستادهایم، دست در دست هم، برای آزادی.»
گذشته از اینکه «ما» در تمام جنبشهای اعتراضی چهار دهه گذشته حضورداشته و «آزادی» نیز مفهومی بسیار کلی است، مخالفت و «نه» به این نظام با آن متولدشده منتها بر بستر ناکارآمدی و ناتوانی مزمن این حکومت، «ما» و «نه» از اقلیت به اکثریت تبدیل شد بهطوریکه بسیاری از آنان که زمانی به حکومت اسلامی «آری» گفته و بعد در طول چهار دهه بهعنوان «خندق» نظام و یا از روی باور با «مشارکت فعال و پرشور» در انتخابات نمایشی بازهم با آرای خود به این نظام «آری» میگفتند، مدتی است که به آن «نه» میگویند؛ اما «نه»ی آنها فقط به «جمهوری اسلامی» است و نه به والد و انقلاب ارتجاعی ۵۷ که این هیولا از آن زاده شد!
نگاهی به مضامینی که با هشتگ #نه در فضای مجازی قابل پیگیریست نشان میدهد که بازهم بسیاری از ظن خود یار «نه» شدهاند! برخی این «نه» را به آنچه بر اساس عقاید سیاسی خود با آن مخالفند اعلام میکنند! برخی دیگر همانهایی هستند که به اصلاح و تحول رژیم دلبسته بودند و حالا این «نه» را به حذفهای موردنظر خود تعمیم میدهند! تجربه ثابت کرده «نه» بهتنهایی و یا در عبارتی که «آری» بهطور ضمنی در آن نهفته نباشد، به همین دلیل که هرکسی از ظن خود میتواند یار آن شود، ممکن است فراگیر جلوه کند، اما نهتنها کارساز نیست بلکه تفرقه و یأس پرورش میدهد. گروهها و ائتلافها و اتحادها و مبارزات اجتماعی سراسری و همبستگیهای ملی برای موفق شدن، بر اساس «آری» به هدف و منافع مشترک شکل میگیرند و نه بر سر نفی شرایطی که مرحلهی «نه» گفتن به آن و مسبباناش به بهایی سنگین و خونین پشت سر گذاشتهشده!
سالهاست شعارهای مردم معترض در ایران نهتنها در آنچه به آن «نه» گفتهاند صراحت دارد بلکه هم ضمنی و هم صریح «آری» به اهداف خود را نیز اعلام کردهاند. برخی افراد و گروههای سیاسی اما یا از جنبش آزادیخواهی مردم عقباند یا عامدانه صراحت ندارند و هر بار با آویختن به چیزی از جمله «نه» دانشجویان هنر همچنان به دنبال توهماتی هستند که گذشته از شکستهای تحلیلی پیدرپی، در عمل حاصلی جز ۵۷ و جمهوری اسلامی و استمرارش نداشته است!