در آستانه نوروز ۱۴۰۰ #نه_به_جمهوری_اسلامی یک گام مهم در صفبندیها به شمار میرفت. اما اعتراضاتی که تداوم و گسترش مییابند از جمله در شعارهای معترضان نشان میدهند که این کافی نیست. آنهم در شرایطی که جمهوری اسلامی برای حفظ خود به هر کاری دستزده؛ از سرکوب عریان تا پروژههایی مانند «اصلاحات» و صادراتیها و لابیگران و اپوزیسیون جعلی و حتا تشویق مخالفان به رأی دادن و «حرف زدن از زبان سلبریتیها»!
اینهمه تلاش اما در برابر کیست؟ مردم!
مردم چه میخواهند که نظام قادر به تأمین آن نیست؟! هرآن حقوقی که پیشازاین نظام داشتند بهاضافه آنچه در این چهار دهه میتوانستند داشته باشند.
چه چیز سبب این گسست شد؟ انقلابی که جمهوری اسلامی از آن برآمد.
انقلاب به سود که و علیه چه بود؟ به سود مشروعه و جمهوری ارتجاع سرخ و سیاه و علیه مشروطه و پادشاهی و پهلوی.
نهتنها شعارهای معترضان بلکه نظرسنجیهای وابسته و غیر وابسته به جمهوری اسلامی و همچنین بررسی امنیتیهای آنکه گاهی در رسانهها یا سخنان مقامات بازتاب مییابد حاکی از چیست؟
تمایل و امید جامعه به پهلوی بهعنوان ایده و پشتوانهی عینی تغییراتی که در حال جوشش و برآمدن است.
یک ترفند کارآمد که امنیتیهای نظام برای حفظ آن در چنین شرایطی میتوانند توصیه کنند چه میتواند باشد؟ حرف زدن از زبان مخالفانی که در تأیید انقلاب۵۷ با آنها همصدا هستند زیرا نطفهی جمهوری اسلامی در آن انقلاب بسته شد و میبایست با «تحول»هایی استمرار یابد؛ عین چین و روسیه! این ترفند نباید الزاماً برنامهریزیشده باشد، بلکه میتوان بر موج تمایلات سوار شد! «اصلاحات» نیز موجسواری بر انتظارات جامعه پس از جنگ هشتساله بود!
در دوران اکبر رفسنجانی که ملایان نمیدانستند جواب خواستهای مردم را پس از جنگ چگونه بدهند، این شایعه پخش شد که قرار است حجاب اجباری به شکل کتودامن درآید. روپوشهای رنگارنگ و مدلهای جدید مانتو همان زمان به بازار آمد. اما بحران عمیقتر از آن بود که بتوان به آن کتودامن پوشاند! پس «اصلاحات» و «خندق»اش به کمک نظام آمدند و باقی قضایا.
حالا در شرایطی که دوگانه جناحین دیگر پاسخگو نیست آیا ممکن است بازی با کارت حجاب که درهرحال سالهاست آنطور که مطابق میل نظام است رعایت نمیشود، و رونمایی از «اسلام رحمانی» در پاسخ به «اسلام هراسی» جواب دهد؟ نسل اول انقلابیون در حال مُردن است و چنین «تحولخواهی» میتواند غرب را دوباره مجذوب عفریتهای کند که بازهم خود را بزککرده!
میگویید نه؟! آیا کسی فکر میکرد روزی پرچم چین کمونیست کنار پرچم جمهوری اسلامی بر میدان «آزادی» بدرخشد؟! پرچم روسیه یا شوروی هم به دلیل مسخره شدن رئیسی در مسکو در این شو غایب است! به همین شکل، جمهوری اسلامی میتواند عین حضور در ورزشگاه، بهطور «گزینشی»، زنان کم حجاب و بیحجابش را مانند دوران انتخابات نمایش دهد و بااینهمه تبلیغاتی که روی حجاب و «اسلام هراسی» شده، چشم جهان را خیره کند! از همین رو «نه به جمهوری اسلامی» لازم است اما کافی نیست زیرا بارها ثابت کرده خودش هم میتواند به خود «نه» بگوید تا بماند!
«نه» را باید به آن فکر و به آن رویدادی گفت که جمهوری اسلامی بر آن بناشده: به انقلاب۵۷! آنوقت میتوان دید کدام از آنان که به جمهوری اسلامی «نه» گفتند، در کنار #نه_به انقلاب۵۷ یعنی نه به گسست تاریخ معاصر ایران نیز خواهند ایستاد!
آیا جمهوری اسلامی در ماراتن رویدادها فرصت «تحول» و به نتیجه رساندنِ موجسواری خود را با «حرف زدن از زبان مخالفان» خواهد یافت؟! آینده نشان خواهد داد. آنچه روشن است اینکه ایران بنیهی استمرار جمهوری اسلامی با شکل و شمایلی دیگر را ندارد.
الاهه بقراط
کیهان لندن شماره ۳۴۸