پیشگفتار
نوشتن ستون منظمی برای کیهان لندن (دو هفته یکبار) که از سه سالی پیش آغاز شد با شرطی از دو سو همراه بود ــ اینکه اندازه آن مقالات در حدود هزار واژه باشد. نوشتن ستون column با دو محدودیت ــ یکی آنکه اشاره رفت ــ همراه است. محدودیت دوم بسته بودن به رویدادهای روز است، برخلاف رساله essay که میتواند از هردو دیوار بگذرد.
تنش همیشگی میان محدودیتهای ستون و بیآرامی اندیشه را بهآسانی نمیتوان برطرف کرد. من، به گرایش طبیعی، تنها چاره را در فشرده کردن هرچه بیشتر نوشته و موضوع یافتهام که هیچ معلوم نیست بهترین بوده باشد. تنها امیدوارم که خوانندگان دنباله آنچه را که در نوشته پوشیده است بگیرند. اما محدودیت دوم ستون (بستگی به رویداد روز) چارهناپذیر است، مگر آنکه رویدادها را نه بهعنوان اصل موضوع بلکه بهانهای برای پرداختن به پایهها و ریشهها سازیم که در بیشتر ستونها شده است. در این “گلچین“ (که هیچ نمیباید به معنای لفظی آن گرفته شود و گلی درمیان نبوده است) و مقالات تا پایان ۲۰۰۶ را دربر میگیرد آنها که تاب همین چندساله را نیز نیاوردهاند به کناری گذاشتهشدهاند. آنچه مانده است اشاره به رویدادهای روز بهانهای برای پرداختن به گرفتاریهای درازمدت سیاسی و فرهنگی ماست که بدبختانه کهنه نشدنی است ــ هنوز چنین است. چنانکه در جای دیگری نیز گفتهام ما کوتاهمدت و درازمدت نداریم.
شرط هزار واژه مانند بسا شرطهای عملی دیگر طبعاً همواره رعایت پذیر نبوده است و من بارها از آن درگذشتهام. اما انتشار “گلچین“ نوشتههای بلندتر سالهای گذشته را به زمان دیگری میگذارم؛ همچنان که دنباله ستونهای کیهان را تا آنجا که روزگار بگذارد.
گردآوری و انتشار این “گلچین“ را مرهون تلاش صمیمانه و سختگیرانه آقای علی کشگر هستم که برکنار خانم فرخنده مدرس “تلاش“ را در صورتهای نوشتاری و الکترونیک خود به چنین پایگاه درخوری رساندهاند و حقی فزاینده بر نوشتههای من دارند.
د.ه.
لوسآنجلس، مه ۲۰۰۷