از آغاز تسلّط تازیان، ایرانیان کوشیدند تا با شیوه‌های مختلف به تجدید آیین قدیم خود بپردازند، قیام قرمطیان، سُنباد و بابک خرّمدین ازجملۀ این شیوه‌ها بود